Wat is ervaringsdeskundigheid?
Van ervaring naar ervaringskennis
Ervaringsdeskundigheid begint altijd met iets dat iemand zelf heeft meegemaakt. Die ervaring kan van alles zijn: een beperking, ziekte, handicap, aandoening of een crisis. Daarna moet iemand daarmee omgaan of zijn/haar leven weer in balans krijgen. De dingen die je daarbij leert, gaan niet alleen over die ziekte, die beperking of die crisis, maar juist over hoe je daar op reageert. Daarbij ontwikkelt iemand weerbaarheid, veerkracht of herstel.
Van ervaringskennis naar ervaringsdeskundigheid
Als je terugkijkt op je ervaringen. En je denkt heel bewust na over wat er is gebeurd, wat je hebt gedaan en hoe je hebt gereageerd. Dan geeft dat vaak inzicht in wat je hebt geleerd of wat je een volgende keer anders kunt doen. En je kijkt ook naar ervaringen van anderen en leert ervan. Je persoonlijke en algemene ervaringskennis kun je actief inzetten om andere mensen te helpen of mee te denken over beleid, onderzoek of dienstverlening. Hoe dat moet leer je onder andere tijdens de opleiding ervaringsdeskundigheid.
Een ervaringsdeskundige is iemand die op basis van persoonlijke en collectieve ervaringskennis in staat is deze kennis, in welke vorm dan ook, door te geven aan anderen.
– Eric van Eerden, Vereniging van ervaringsdeskundigen in Movisie, 2018
Waarmee kan een ervaringsdeskundige helpen?
Voor lotgenoten
Opkomen voor jezelf
Helpen met keuzes maken
Leren omgaan met een beperking
Luisteren en adviseren
Ondersteuning bij verslaving
Plannen en organiseren
Leren omgaan met boosheid
Voor ouders, familie, collega's
Ruimte geven om te ontwikkelen
Leren loslaten
De kans geven om te groeien
Voor zichzelf laten opkomen
Leren vertrouwen
Iemand een eigen oplossing gunnen
Laten zien wat iemand nodig heeft om te groeien
Voor organisaties
Scholing medewerkers
Co-trainer bij opleiding/cursus
Deelnemen aan cliëntenpanel
Voorlichting geven
Presentaties geven
Lesgeven
Feedback geven op dienstverlening
Ervaringsverhalen
Geen achtergrond is hetzelfde. Hoe is het leven om te leven met een licht verstandelijke beperking? Waar loop je (nog meer) tegenaan? Wat maakt iemand mee op school, bij een organisatie of aan een loket?
Nieuwsgierig naar wie deze ervaringsdeskundigen zijn?
Iedere ervaringsdeskundige heeft zijn/haar eigen verhaal. Ze delen deze ervaring graag met anderen binnen en buiten de zorg. Je kunt bij hen terecht voor advies en een luisterend oor. Door het delen van hun verhaal met lotgenoten, familie of collega’s kunnen ze vooroordelen wegnemen en misverstanden uit de wereld helpen.
Haar buurvrouw zette haar in 2013 op het spoor van de opleiding tot ervaringsdeskundige. Nu heeft Marleen in die functie een contract voor 24 uur bij STEVIG. Ze is blij dat ze anderen kan helpen. ‘Als ik vroeger zo’n maatje had gehad, was het misschien anders gelopen.’
Steven zet zijn ervaringsdeskundigheid in om van Breda een toegankelijke stad te maken voor iedereen! Als ervaringsdeskundige helpt hij bij het verbeteren van de zorg, zet hij zich samen met studenten in voor inclusie en praat mee over toegankelijkheid voor mensen met een beperking bij de gemeente Breda.
“Iedere stap telt! Hoe klein deze ook is”
Ilonka Geertse (S&L Zorg)
